‘Explicit vera et pura D. Bal. de Perusio in quarto C. libro lectura. Et cum sint qui his in operibus.a. l. Sancimus.s. de rebus alien. non alien. usque in fi. operis addiciones habeant cuiusdam Bertholomei [sic] Saliceti qui tanquam corvus se pavonibus immiscens ut et ipse in paritate cum lumine legum nedum certare sed maiori ingenio diminutioni illius addendo exuberare videatur putavit iuris tubicenam (si congruum extitisset) his quoque in titulis uberiori calamo usum non fuisse. Sed doctioribus turpia esse eadem persepe repetita ducuntur. Cum igitur Bal. cuius ingenio nihil extat admirabilius hec eadem que a bono isto homine his in legibus adducuntur variis ipse in locis et longe meliori et magis convenienti loco pertractaverit non sine causa hic ea silentio preterit.’
Colophon: ‘Impressum Mediolani per magistrum Cristoforum Valdarfer Labori diligentiaque ac impensa iuris scolaris domini Petri Antoni de Burgo dicti de Casteliono. Anno Domini M.CCCC.LXXVII. die vero xxviii mensis Martii. Ad laudem Omnipotentis Dei et gloriose virginis Marie matris sue.’
[H6v]
Registrum operis
3 Baldus de Ubaldis, Lectura super quinto libro Codicis
‘Lectura antiqua d. Bal. de Perusio in v. C. incipit quam non incongrue post novam apponere visum est. Nam hic Bal. a lectura nova alia refert et licet brevissime plures tamen quam in illa titulos percurrit. [in red]’
‘De sponsalibus. Et arris sponsaliciis et proseneticis rubrica.' [in red]
Incipit: ‘In glo. rubrice continua sicut dixi ...’
Explicit: ‘... ff. de falsis. l. qui nomine.’
‘Explicit Lectura d. Baldi de Perusio secundum petiam novam et antiquam super Quinto etc.’
[Registrum operis]
[e7r]
Colophon: ‘Impressum Mediolani per [Christo]forum Vualdarfer Ratisponensem Impensis iuris scolaris d. Petriantonii de Burgo dicti de Casteliono & Philippi de Lavania. Anno Domini MCCCCLXXVI. Die ix Aprilis. Regnante invictissimo Quinto Galeazio Maria Sfortia Vicecomite.’
4 Ubaldis, Baldus de, Lectura super V Codicis. Continuatio
‘Lectura Petie Nove Iuris Interpretis D. Bal. de Perusio super Septimo C. que cum transcriptorum imperitia aut veteri petie exemplari aut nulla a doctis in erroribus corrigendis retroactis temporibus adhibita diligentia nedum corrupta sed etiam diminuta extiterit. Nunc infiniti exemplaribus maximo sudore subtilique investigatione ac studio ita diligenter examinatam ac emendatam se exhibet ut nihil nedum diminutum sed nec varium aut ulla reprehensione dignum hic impressum reperiri possit [in red.]’
‘Rubrica. De vindicta libertate et apud Concilium manumissione [tit. in red.]’
Incipit: ‘[V]indicta id est de hiis qui manumittuntur vindicta ...’
Explicit: ‘... per glo. & dy. ubi videas. Baldus. Amen’
‘Explicit lectura famosissimi iuris utriusque doctoris domini Baldi de Perusio super septimo codicis compillata per prefatum d. Bal. in felici studio. Papie. Mccclxxxxv. Corecta et propter scriptorum imperitiam diligenter emendata per Exhimium Iuris V. doctorem d. Petrum Crassum Mediolanensem et Papie legentem. Finis.’
6 Baldus de Ubaldis, Lectura super septimo libro Codicis
Colophon: ‘Mediolani impressum per [Christo]forum Valdarfer Ratisponensem. Impensis Iuris scholaris d. Petriantonii de Burgo dciti de Casteliono et Philippi de Lavania Anno Domini Mcccclxxvi Aprilis xxiii. Regnante invictissimo Galeazo Maria Sfortia Vicecomite Mediolani. V. Duce.’
‘Petrus Crassus Iur. V. Doctor R[everendo] in [Christo] patri et utriusque censure interpreti consumatissimo d. Iohanni Antonio de Sancto Georgio ecclesie divi Ambrosii Mediolanensis preposito meritissimo S.D.’
Incipit: ‘Utinam reverende pater, vel studium meum ...’
‘Incipit lectura petie nove d. Bal. de Perusio in VIII. C. cuius, o lector, correctionem ex eo facillime dicernes si percurres plura exemplaria manuscripta que ut plurimum nedum corupta et varia sed et diminuta reperiuntur.’
9 Ubaldis, Baldus de, Lectura super IV‑IX Codicis Liber VIII
Incipit: ‘Glo. continuat quia possessiones de quibus est dictum continuat ...’
Explicit: ‘... Olim cum nisi haberet certum numerum filiorum s. tres si erat libera et quatuor si erat libertina. Bal.’
10
Content Analysis:
Colophon: ‘Explicit Lectura d. Bal. de Perusio iuris utriusque famosissimi doctoris super octavo Codicis, impressa Mediolani anno Domini MCCCCLXXVI. die xviiii. Iunii, regnante invictissimo Galiazio Maria vicecomite duce quinto Mediolani, annuente domino nostro Yhesu Christo cui sit honor et gloria in seculorum secula. Amen.’
11
Content Analysis:
[Second colophon.]
Colophon: ‘Impressum Mediolani per magistrum Christoforum Valdafer Ratiponensem, impensis iur. scolaris d. Petri Antonii de Burgo dicti de Casteliono et Philippi de Lavania die xxviii. Iunii, regnante invictissimo Galeazio Maria Sfortia vicecomite duce Mediolani quinto.’
12
Content Analysis:
[Editorial note.]
‘Incipit Lectura petie nove d. Bal. de Perusio in viiii° C. cuius, o lector, correctionem ex eo facillime dicernes si percurres plura exemplaria manuscripta, que ut plurimum nedum corupta et varia sed et diminuta reperiuntur.’
13 Ubaldis, Baldus de, Lectura super IV‑IX Codicis Liber IX
Incipit: ‘Glo. rubrice tria facit primo continuat rubricam ad indicem precedentia ...’
Explicit: ‘... ius et imperium restituentis et est ius in eo residens de quo dic ut dixi supra s.l. ademptis. Bal.’
14
Content Analysis:
Colophon: ‘Explicit Lectura eximii luminaris iuris u. domini Baldi de Perusio super nono Codicis. Anno Domini M.CCCC.LVII. [i.e. 1476] die XVII. Maii, ad laudem Summi Tonantis. Amen. | Finis.’
15
Content Analysis:
[Second colophon.]
Colophon: ‘Impressum Mediolani per magistrum Christoforum Valdafer Ratisponensem, impensis iur. scolaris domini Petriantonii de Burgo dicti de Casteliono et Philippi de Lavania, anno Domini MCCCCLXXVI xvii° Maii, regnante invictissimo Galeazio Maria Sfortia vicecomite, duce Mediolani quinto.’