|
Wait please... |
|
|
Wait please... |
| Bartolus de Saxoferrato | |
| ‘Substitutio facta etiam filio si decederet sine filiis ex corpore suo natis... Consilium i.’ | |
| [[In red].] |
| Bartolus de Saxoferrato | |
| ‘Si heres non facit inventarium non propterea perdit Trebellianicam. Consilium ii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato | |
| ‘Si pater mandat vendi bona sua et filii si decesserit in pupillari etate... Consilium iii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato | |
| ‘Quando modus suspendit dispositionem vel ne, et quid sit modus, et quid conditio... Consilium iiii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato | |
| ‘Quando beneficium l. fi. C. de edict. di. adran. tol. detur substitute vulgariter: vel compendiose aut fideicommissario.... Consilium v.’ |
| Bartolus de Saxoferrato | |
| ‘Dispositio ad pias causas captatoria tenet fratres minores possunt constituere sindicum... vi [sic].’ |
| Bartolus de Saxoferrato | |
| ‘Quando heredes decedunt infra tempus a testatore limitatum ad solvendum legata... Consilium vii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato | |
| ‘Substitutio pupillaris excludit matrem. Item an substitutio pupillaris facta compendiose... Consilium viii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato | |
| ‘An quando uxor relinquitur domina et massaria debeat habere alimenta, et quomodo, vide hic. Consilium ix.’ |
| Bartolus de Saxoferrato | |
| ‘Quis dicatur de linea paterna, et quis de materna, et qui dicantur proximiores quorum consensus requiritur in testamento... Consilium. x.’ |
| [editorial note.] | |
| ‘Quod licet dicatur in substitutione si decesserint sine filiis ex se natis nihilominus monasterium excludit substitutum; et vide hoc consilium supra in primo consilio ubi plene tractatur hoc etcetera. Queritur utrum monasterium habeatur loco filiorum etcetera: hoc consilium est superfluum quia de verbo ad verbum et plenissime tractatur hec materia, supra in primo consilio, et ibi vide.’ |
| Bartolus de Saxoferrato | |
| ‘Si statutum excludit filiam dotatam ab hereditate vivente filio, an potest dicere testamentum nullum mortuo fratre. Consilium xi.’ |
| Bartolus de Saxoferrato | |
| ‘Quando hereditas transmittitur ab ignorante vel ne et quid in legato, et quid de clausula codicillari. Consilium xii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato | |
| ‘An filius institutus heres sub conditione potestativa vel causali sit preteritus ut possit dicere testamentum nullum.... Consilium xiii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato | |
| ‘An iuri agendi ad supplementum legitime prescribatur quinquennio sicut iuri querelandi. Consilium. xiiii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si testator substituit compendiose filio suo, et ille moriatur in pupillari antequam se immisceat... Consilium xv.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si testator mandavit filio suo facere quitanciam Ticio debitori suo datis sibi centum... Consilium xvi.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Modus articulandi pro consequenda legitima et eius supplementum. Consilium xvii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Stantibus descendentibus testamentum non rumpitur propter preteritionem ascendentium.... Consilium xviii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Quando heredes tenentur restituere precium rerum, ipsi possint alienare res... Consilium xix.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si statutum excludit feminas dotatas a successione quousque masculi supersunt, et postea masculi moriantur... Consilium xx.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘An in primo testamento possit poni clausula per quam tollatur factio secundi testamenti... Consilium xxi.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘An substitutio facta filio si decesserit sine liberis sit semper fideicommissaria vel pupillaris vel directa... Consilium xxii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Qualiter intelligatur statutum Cortonensem quod ab intestato succedat frater et non mater vel avia... Consilium xxiii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Quod filius nominatim gravatus sub pena infra certum tempus interim decedens non incidit in penam... Consilium xxiiii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si testator dicit hec verba quod si filius suus moriatur quocumque tempore sine heredibus legitimis de suo corpore natis … Consilium xv [i.e. xxv.]’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si testator mandat in domibus suis constitui debere ecclesiam et eam heredem instituit... Consilium xxvi.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Quod quando oratio est imperfecta dictio. Item inducit repetitionem relinquendo filio intelligitur repetitum iure institutionis per dictionem... Consilium xxvii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Thema ponitur infra in consilio cc.vi. ibi idem repetitur consilium quod incipit facto proposito... Consilium xxviii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Quod privatus hereditate si non solverit legata verificaretur per mortem eius, quia desiit posse... Consilium xxix.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘An hereditas transittatur per filium impuberem si antequam se immisceret mortuus est.... Consilium xxx.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Quod statutum disponens quod filia dotata non succedat ab intestato... Consilium xxxi.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Consilium xxxii. [T]estator post institutionem factam adiecit et hunc punctum vide supra in consilio xxxi. et ibi plene examinatur.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si pater substituit filie sue si decederet in pupillari etate vel quandocumque postea... Consilium xxxiii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Quod legitima non recipit aliquid onus quod in supplementum legitime non computatur legatum filio relictum.... Consilium xxxiiii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si duo erant socii bonorum et unus intravit monasterium per annum... Consilium xxxv.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si statuto cavetur quod instrumenta decennalia de quibus non est facta execution sint cassa … Consilium xxxvi.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Statutum laicorum quo cavetur quod monachus non succedat in bonis patris si stetit post professionem … Consilium xxxvii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si testator substituit filio suo et filius mortuus est vivente patre … Consilium xxxviii’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si testator reliquit uxori sue aliquid si caste vixerit et postea dicit … Consilium xxxix’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Quod in compendiosa continetur vulgaris que locum habet etiam filio suo premortuo uno testatore Consilium xl.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Quod substitutio compendiosa coniuncti facta maioribus et etiam minoribus intelligitur quo ad omnes fideicommissaria. … Consilium xli.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Statutum loquens de habitatoribus civitatis habet etiam locum … Consilium xlii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Quando unus impetitur et allegat exceptionem pacti de non petendo … Consilium xliii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si statutum excludit feminas stantibus masculis et filia preteritur … Consilium xliiii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Quod licet valeat datio arrarum pro sponsalibus tamen promissio non valuit. Vide hic. Consilium xlv.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Quando est fides danda rogito sive prothocollo imperfecto notarii mortui in preiudicium alterius. … Consilium xlvi.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Quando tutor potest causam pupilli compromittere … Consilium xlvii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Substitutio pupillaris continet in se tacitam vulgarem etiam si fiat extraneo. Consilium xxxxviii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Quando in testamento avi materni preteritur nepos … Consilium xvliiii [i.e. xlviiii]’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si testator reliquit uxori sue fructus redditus et proventus … Consilium l.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Rogatus restituere hereditatem tenetur ultra vires hereditatis … Consilium li.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Quod preteritione posthumi irrita manet institutio … Consilium lii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Quod in fideicommisso universali tacite … Consilium liii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘An in substitutione clausula generalis referatur … Consilium liiii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Quod filia instituta in re certa cum clausula … Consilium lv.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Quod substitutio que fit impuberi ut bona vendantur … Consilium lvi.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Quid important ista verba quod nullus decederet sine liberis … Consilium lvii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si pater recepit emphiteosim pro se et filiis et nepotibus … Consilium lviii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si promittitur aliquibus hominibus volentibus … Consilium lviiii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Questio quis capit emphiteosim pro se et filiis suis masculis … Consilium lx.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si filius familias presbiter et notarius rogatus … Consilium lxi.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Factus civis alicuius civitatis per statutum … Consilium lxii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Alenatio vel locatio facta a monacho … Consilium lxiii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si statutum civitatis permittit civi extrahere sive facere balconem … Consilium lxiiii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si quis donet certas possessiones nepoti suo … Consilium lxv.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Quid sit pax et an ab utraque parte debet fieri pactum pacis … Consilium lxvi.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si de quolibet contractu … Consilium lxvii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Ex quibus coniecturis presumitur venditio fraudulenta … Consilium lxviii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Quod statutum imponens penam alienanti in forensem … Consilium lxvix [sic]’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Quod minor non habens curatorem potest dare res mobiles … Consilium lxx.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Quomodo verba obligationis conferuntur … Consilium lxxi.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘An valeat pactum inter fratres dividentes … Consilium lxxii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘An procurator constitutus in absentia si tamen est certificatus … Consilium lxxiii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Quod emptor cui primo possessio fuerit tradita prefertur … Consilium lxxiiii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si unus habet certas possessiones conductas vel alias … Consilium lxxv.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si pater donet filio suo emancipato … Consilium lxxvi.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Notarius damnato ex aliquo delicto infamiam irrogante non potest exercere … Consilium lxxvii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Consilium lxxviii. [s]uper puncto questionis vertenti inter dominum Raynaldum et leonem et falchonem: quo queritur istud consilium vide in propriis terminis supra consilio lxvi.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si unus vendidit porcum factori carnificis vel institori potest agere pro precio confra carnificem. Consilium lxxix.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Quomodo iudex appellationis interposite super noni operis nunciatione … Consilium lxxx.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si statuto civitatis cavetur quod possidens rem immobilem … Consilium lxxxi.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si negetur potestas delegantis in quod non habebat potestatem … Consilium lxxxii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Consilium lxxxiii. [S]uper predicto puncto contento in proximo consilio domini Francisci quo queritur que sententia sit ferenda in causa appellationis predictorum. Ad veritatem huius questionis investigandum videndum est etcetera. Vide materiam huius consilii plene et perfecte supra in consilio.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Non potest quis liberare detentum in carceribus … Consilium lxxxiiii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si respondetur ad positionem que dicit quod possedit ticius pro dote … Consilium lxxxv.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Quod non creditur nuncius si dicit contra id quod primo dixit … Consilium lxxxvi.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Quod licet statutum velit trahi ad preterita non valet … Consilium lxxxvii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Quod astringens se ad certum tempus Consilium lxxxviii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Consilium lxxxix. [S]uper supradicto puncto an dictus Ticius admittatur ad totam hereditatem... hunc punctum cum consilio vide supra consilio ix. et infra consilio clxxxii et clxxxiiii Bar.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Quod mulier minor iurans in contractu non potest venire contra illud iuramentum … Consilium xc.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Item qui requiritur ad hoc quod quis exusatur... Consilium xci.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Istud consilium satis summatur per partes … Consilium xcii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Summatur sed melius hoc dicit solutum ex causa divisionis … Consilium xciii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Summatur per partes sed melius sic de pecunia accepta ad administratoribus … Consilium xciiii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si debitor obligavit omnia iure suo etcetera. … Consilium xcv.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Quando monasterium est exemptum cum suis possessionibus … Consilium xcvi.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Summatur per partes vel sic an et quando in causis summariis vel plenariis … Consilium xcvii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Lata sententia simpliciter non presumitur litis contestatio nisi apparet in scriptis, sed quando in sententia fit mentio … Consilium xcviii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Consilium xcix. [S]tatuto civitatis Asisii cavetur quod omnia et singula etcetera hoc consilium est superfluum quoniam est examinatum plene supra consilio alias. xcii alias xciiii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Statutum prohibet testes reprobari post certum temus eo elapso non potest iudex contra eos de falso inquirere. … Consilium C’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Quod statutum prohibens appellationem de condempnatione certi delicti … Consilium Ci.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Quomodo probetur negligentia quando in aliquo actu requiritur … Consilium Cii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Consilium Ciii. [P]unctus questionis talis est quia queritur an notarius condemnatus... Istud est superfluum ut patet supra in consilio lxxvii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Ad hoc quod magister percutiens discipulum non teneatur … Consilium Ciiii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Quando iudex tenetur stare ad sindicatum si recusat illum iudicem coram quo impetitur … Consilium Cv.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si statuto disponitur quod percutiens cum armis puniatur certa pena … Consilium Cvi.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si statuto cavetur quod bannitus habeatur pro confesso de crimine lapso termino banni … Consilium Cvii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si statuto cavetur quod pro quolibet verbo iniurioso debet quis puniri … consilium Cviii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si statuto cavetur quod percutiens alium cum sanguinis effusione … Consilium Cix.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si unus accusatus est de percussione et ille excipit quod fecerat ad sui defensionem … Consilium Cx.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Quando quis condemnatur de crimine alias de iure irrogante infamiam. … Consilium Cxi.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si unus accusatur de turbata possessione quia intravit etcetera. … Consilium Cxii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si in accusatione adversarii testis dicat quod est publica … Consilium Cxiii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Consilium Cxiiii. [V]iso statuto posito sub rubrica de pena vendentis possessionem etcetera... Istud consilium vide supra in terminis in consilio. lxxiii’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si statuto cavetur quod percutiens alium debeat in certa quantitate condemnari si debilitatus seu percussus hoc … Consilium Cxv.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si statuto cavetur quod pro maleficio filii de quo est condemnatus teneatur solvere … Consilium Cxvi.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si accusatur quis de percussione cum armis vel sanguinis … Consilium Cxvii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si testator habens filium spurium et habentem filium legitimum … Consilium Cxviii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si sacerdos dimisit aliquid nomine dotis vel lagatorum … Consilium cxix.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Siquis capite emphiteosim ab ecclesia pro se et filiis suis legitimis … Consilium cxx.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘An actio de dote duret si aliquid est datum solutum et nondum est mensuratum … Consilium cxx. [i.e. cxxi]’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si Titius habet centum pro dote Sempronie si contraxerit matrimonium cum Seio et in casu quo non … Consilium cxxii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si in divisione fratrum alter confitetur se habuisse centum a fratre … Consilium cxxiii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si uxor dedit fundum in dotem et vir promisit sibi restituere dotem … [Consilium] cxxiiii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘An uxor soluto matrimonio potest repetere ab heredibus viri fructus... [Consilium] cxxv.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si frater dotet sororem et ponit pactum quod soluto matrimonio dos remanet penes virum … Consilium cxxvi.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si fratres dederunt dotem pro sorore et pacti fuerunt restitui eis dotem soluto matrimonio morte sororis etiam cum filio etcetera. … Consilium cxxvii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Soluto matrimonio si uxor fuit alimentata a filiis: an potest petere illa alimenta ab heredibus viri.... Co. cxxviii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘An ius ad eundi hereditatem matri non currat filie existenti in potestate patris, vel post xxx anno... Consilium cxxix.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si pater dotet filiam et stipulatur sibi dotem restitui... Consilium cxxx.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si avus reliquid nepti ex filio dotem et postea pater dotet … et bonum consilium ponit hic. Bar. Consilium cxxxi.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si avus reliquit nepti ex filio dotem: et postea pater dotem an presumitur … et bonum consilium ponit hic Bar. Consilium cxxxii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si statuto cavetur quod maritus debet lucrari tertiam partem dotis … Consilium cxxxiii.’ |
| [Editorial note] | |
| ‘Ibi erat unum consilium superfluum numero tali cxxxii. ex quo correspondet lecture precedentis consilii’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si statuto universitatis Studii cavetur quod scholaris pro introitu matricule solvat. xx. solidos... Bar. Consilium cxxxiiii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato | |
| ‘Si statuto cavetur quod occupans plateam corio alicuius animalis solvat tantum tunc an tenens in manibus debet solvere? Consilium cxxxv.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘An valet consuetudo vel prescriptio quod certum castrum possit eligere potestatem undecumque vellet.... Consilium cxxxvi.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si statuto cavetur quod non implens voluntate testantis infra annum incurrat penas legales... Consilium cxxxvii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si statuto cavetur quod decedenti ab intestato sine filiis legitimis succedant propinquires de linea paterna tamen... Consilium cxxxviii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si datur potestas aliquibus providendi et ordinandi et executori mandandi certum quid... Consilium cxxxix.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si statuto cavetur quod quarta pars condemnationis debeatur proximiori consenguineo occiso... Consilium xl. [i.e. cxl.].’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si statuto cavetur quod decedenti ab intestato sine filiis in bonis paternis succedunt propinquiores... Consilium xli [i.e. cxli].’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| Si statuto ep[iscopi] cavetur quod executores testamentorum exequantur testamenta infra annum... Consilium cxlii. |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si filius spurius presbyteri dimittit filio suo legitimo tutorem patrem suum in testamento non potest esse tutor nec est ratione agnationis nec cognationis. Consilium cxliii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si iudex dat curatorem furioso non servata forma l. de curatoribus.... Consilium cxliiii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘An valeat tutoris datio sacra a iudice non precedente in inquisitione.... Consilium cxlv.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Autentica ex causa C. de liberis preteritis habet locum quanto testator sciebat... Consilium cxlvi.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si duo sint dati fideicommissarii a testatore uno an altero mortuo potest alter exercere... Consilium cxlvii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si testator sciebat tutorem quem dedit in testamento esse suum creditorem vel debitorem... Consilium cxlviii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Quando iudex sententiat secundum is quod relinquitur … Consilium cxlix.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘De materia precedentis consilii et primo an in causa appellationis quando unus pro parte condemnatus et pro parte absolutus … Consilium cl.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si testator dicit quod relinquit filie sue v. ratione legitime … Consilium cli.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘De consilio supra proximo s. quod verbum relinquo est comune et in dubio intelligitur directum. Consilium clii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Relictum filio non iure institutionis sed sub hoc vocabulo relinquo … Consilium cliii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si mulier heres instituta facit inventarium sed non cum debita iuris solemnitate … Consilium cliiii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si quis donet omnia bona sua Titio si contingat eum decede[re] sine filiis, vel si contingat filios suos … Consilium clv.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si testator relinquit certam rem uni et fecit eum heredem in eadem … Consilium clvi.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘An in casu auc. bona damnatorum. … Consilium clvii.’ |
| [Editorial note] | |
| ‘Istud consilium non est Bartoli sed Francisci de Pisis contra Bar. et si non videtur consilium Bart. contra quod est istud non est bene potest intelligi sed loquitur de filia an potest excludi a successione prescriptione xxx. annorum et de successorio edicto et de tempore restitutionis in integrum an computetur in prescriptione. Item de prescriptione contra minorum. Consilium clviii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si statuto episcopi cavetur quod nemo locet possessiones ecclesie ultra quinquennium sine licentia episcopi alias quod non valeat contractus … Consilium clxi. [i.e. clix.].’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si tu meo mandato cepisti mutuo centum a mercatore et ego promisi te servare … Consilium clx.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Que differentia sit inter pacta feudalia et emphiteoti caria: et non pacto opposito per directum … Consilium clxi.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘An quietatio facta a minore anni xxv. dine tutore vel curatore … Consilium clxii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘An credatur sumpto habito de libro notarii mortui ubi non est … Consilium clxiii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Commissio citationis non est necesse quod fiat a iudice sedente pro tribunali … clxiiii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘An condemnatus aliquo modo de falsa moneta … Consilium clxv.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si ego vendo tibi rem pro precio quod arbitratus fuit vitius … Consilium clxvi.’ |
| Bartolus de Saxoferrato | |
| ‘Si unus habet ex privilegio quod possit liberare diebus certis aliquos de carceribus … Consilium clxvii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si unus sociorum habens filium instituit eundem filium … Consilium clxviii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si statuto cavetur quod citatus ad citationem si comparet ad se excusantum non posset capi … Consilium clxix.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si testator habens filiam eam instituit et extraneum ac reliquit uxorem … Consilium clxx.’ |
| Bartolus de Saxoferrato | |
| ‘Si testator instituit posthumus suum heredem et ei substituit extraneum... Consilium clxxi.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si civitas vel eius consilium dat potestatem prioribus statuendi et ordinandi … Consilium clxxii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘An filii diversorum fratrum non stantibus fratribus succedant per capita vel per stirpes... Consilium clxxiii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘An istrumenta confecta per notarium infamem valent vel ne... Consilium clxxiiii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si statuto cavetur quod adulter puiniatur certa pena tunc licitum est adultero facere pacem cum marito adultere … Consilium clxxv.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si iudex citat ad audiendum sententiam ante horam nonam et reperitur eadem die an presumatur... Consilium clxxvi.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si testator heredem instituit matrem in certa quantitate et prohibuit ne amplius peteret … Consilium clxxvii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si hereditas est delata pupillo et eius heres sciebat scilicet non adivit per septem annos a morte pupilli … Consilium clxxviii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Quomodo notarius in instrumento ponit nomen proprium et appellativum … Consilium clxxix.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si possessio sit estimata et appreciata ac alibrata in libro comunis et postea deveniat ad clericum … Consilium clxxx.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si arbiter mandavit Titio quod locaret fundum mihi certo modo … Consilium clxxxi.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si pater instituit filium heredem et substituit ei pupillariter … Consilium clxxxii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si pater accipit amphiteosim pro se et filiis suis masculis … clxxxiii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si testator substituit filio pupillariter Titiam si intraret monasterium et efficeretur monacha tunc stante substitutione … Consilium clxxxiiii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si duo tanquam sindici comunis petunt debitum ab aliquo et ille excipit... Consilium clxxxv.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si duo sunt fratres habentes comunes boves et terras et unus ipsorum habet duos filios... Consilium clxxxvi.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si statuto laicorum cavetur quod quilibet conductor posset renunciare conductioni libere... Consilium clxxxvii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si Statuto cavetur quod exbannitus pro personali maleficio posset impune offendi... Consilium clxxxviii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘An domini castrorum sive comites de iure comuni habeant merum et mixtum imperium … Consilium clxxxix.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si a patre est data dos filie sue que vivo patre mortua est … Consilium cxc.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘An fama cum dicto sindici deputati ad maleficia … Consilium cxci.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si unus est stipulatus nomine meo sibi centum dari an antequam cedant... Consilium cxcii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Qualiter debet concludi quando petitur remissio mercedis ex causa iuridica. … cxciii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si testator habens filium spurium dimisit uxorem suam heredem … cxciiii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si aliquid datur a duobus in solutum creditori pacto apposito de revendendo infra certum tempus... cxcv.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘An legatus cardinalis in certa provincia potest concedere iurisdictionem uni civitati in castris … cxcvi.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si notarius obmisit scribere diem in instrumento an instrumentum vitietur et an potest postea ponere. [Consilium] cxcvii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Institutio facta heredi a patre sub conditione potestativa videlicet a conditio … Consilium cxcviii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si unus facit fieri falsam relationem notario et propterea notarius decit falsum instrumentum an debet puniri de falso … Consilium cxcix.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘An legatum pro dote factum filie vel alteri potest peti... Consilium cc.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Digitus non est membrum sed pars membri. Item andigitus debilis... Consilium cci.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Consilium ccii. [S]ed queritur si digitus remaneat inutilis ex percussione cuius digiti forma mutata …’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si testator instituit duos heredes et eis substituit ecclesiam … Consilium cciii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘An auc[tentica] ex causa. C. de liberis preteritis habeat locum … Consilium cciiii’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si Statuto cavetur quod mater non succedat ab intestato filio suo si … Consilium ccv.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| De publiciana quando competat et quid requiritur in ea ut … Consilium ccvi. |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘An possessio fundi dotalis quam habet pater nomine filiorum suorum... Consilium ccvii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘An notarius asserens se errasse in instrumento quod dedit iam parti et ostendit prothocollum suum... [Consilium] ccviii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Quomodo condemnatio fuit facta ratione inquisitionis vel denunciationis … Consilium ccix.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘An legata vel fideicommissa relicta a testatore in testamento … Consilium ccx.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Qui consentit testatori super onere per ipsum legato imposito non tenetur … Consilium ccxi.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Ubi obligatio post mortem confertur pactum de futura successione non valet. Consilium ccxii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Procurator et advocatus potest esse testis in causa in qua procuravit vel advocavit de iure civili et canonico. Consilium ccxiii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si testator mandavit heredibus quod solverent legata … Consilium ccxiiii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Testamentum in quo testator filios suos heredes instituit … Consilium ccxv.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si maritus legat uxori sue certam quantitatem pecunie … Consilium ccxvi.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Quod dicatur grave delictum et parvum tam de iure positivo quam divino. Consilium ccxvii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Fama cum dicto sindici positi ad denuntiandum facit sufficiens … Consilium ccxviii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘An venditor potest defendere rem petitam et suscipere in se iudicium invito actore Consilium ccxix.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘An iudex appellationis debet pronunciare super appellatione more interlocutoriarum … Consilium ccxx.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘An positus in carceribus pro una causa potest pro alia re commendari … Consilium ccxxi.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si statuto cavetur quod committens adulterium puniatur in centum libris... Consilium ccxxii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si unus accusatur de percussione cum sanguinis effusione … Consilium ccxxiii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Computatio graduum secundum ius civile que est vera quo ad punitionem maleficiorum et quo... Consilium ccxxiiii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si clericus non incedens in habitu clericali condemnatur fuit de crimine vel … Consilium ccxxv.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si comune vendat gabellam pro certo precio uni et statuto ipsius cavetur … Consilium ccxxvi.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Constitutio facta a capitano patrimonii vel a preside quod castrum vel villa … Consilium ccxxvii’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si inquisitio vel accusatio est formata contra unum de percussione … Consilium ccxxviii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘An appellatione filiorum in statutis comprehendatur filius naturalis tamen … Consilium ccxxix.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘A quo tempore currit tempus laudi quo mandetur quod infra xv dies … Consilium ccxxx.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Rector parrocchialis ecclesie non potest etiam pro suis necessitatibus et debitis … Consilium ccxxxi.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘De l. cum antiquioribus C. de iure deli. an scientia patris scilicet quod hereditas si delata ad filiam … Consilium ccxxxi. [i.e. ccxxxii]’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si statuto cavetur quod prestans auxilium ad delictum puniatur … Consilium ccxxxiii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘An obmissio inventarii privet Trebellianica sicut Falcidia.... Consilium ccxxxiiii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si in testamento preteritus posthumus et substituitur extraneus aliis filiis cum clausula... Consilium ccxxxv.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| An promittens sub certa pena quod Berta contrahitur matrimonium cum aliquo... Consilium ccxxxvi. |
| Si mater dotans filiam stipulatur sibi dotem restitui soluto matrimonio morte viri... Consilium ccxxxvii. |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Testamentum occulti excommunitati valet publici non; et hic quid de testamento uxurarii. Consilium ccxxxviii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘An teneatur reddendo rationem tutor consignare pupillo res descriptas in inventario. Consilium ccxxxix.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Ad hoc ut heres incidat in penam propter non soluta legata requiritur... Consilium ccxl.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Dixit testator si filius meus decesserit sine filiis talem substituo et volo quod ad ipsum … Consilium ccxli.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Consilium ccxlii. [P]rout supra scriptum est et consultum in primo ceteris aliis dubiis idem dico et consulo ego Bar. de Saxo. …’ |
| [Editorial note] | |
| ‘Hic erat duplicatum consilium numero tali videlicet cclxiii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Si pater substituit filio suo per hec verba si decesserit in pupillari vel postea … Consilium ccxliiii.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| Si pater habens tres filios instituit eos heredes et substituit eos ad invicem si aliquis eorum … Consilium ccxlv |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| ‘Questio domini Bartoli’ | |
| Incipit: ‘[A]dunantia generalis comunis Perusii concessit prioribus potestatem et baliam ad certum tempus ...’ | |
| Explicit: ‘... Nam ille contrahens contractus cum prioribus contemplatione comunis habito solum respectu ad officium prioratus quod erat insufficiens cere commune obligabitur per dictam legem et per omnes leges et rationes pro hac parte allegatas. Bar.’ |
| [Editorial close] | |
| ‘Expliciunt Consilia domini Bartholi de Saxoferrato legum doctoris excellentissimi quorum numero sunt ccxlv. prout superius continentur. et cetera.’ |
| ‘He sunt auree questiones disputate per Bartolum de Saxoferrato.’ |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| [Quaestio 1.] | |
| Incipit: ‘[L]ucane civitatis statuto cavetur quod frangens pacem occidendo capite puniatur ...’ | |
| Explicit: ‘... Disputata fuit supradicta questio per me Bartolum de Saxoferrato minimum inter legum doctores actu ff. Novum legentem in nobili atque regia civitate Pisarum, sub anno Domini M.CCC.xlii, die xii mensis februarii.’ | |
| [Signed and dated: Pisa 12 Feb. 1342.] |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| [Quaestio 2]. | |
| Incipit: ‘[P]isane civitatis consilium decrevit quod in omnibus litibus vel questionibus vertentibus inter coniunctos in tertio gradu teneatur iudex ad petitionem unius partis hoc petentis cogere ...’ | |
| Explicit: ‘... quam voluntarius et ita facit pro determinatione nostra. Bartolus. Disputata fuit per Bar. de Saxoferrato minimum inter legum doctores in regia an nobilissima civitate Pisarum circa annos Domini M.CCC.xl die xv, mensis Ianuarii.’ | |
| [Dated Pisa 15 Jan 1340.] |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| [Quaestio 3]. | |
| Incipit: ‘[P]erusie civitatis statuto cavetur quod si filiusfamilias commiserit maleficium pater tenetur pro eo solvere condemnationem assignando filio dimidiam eius quod habiturus esset ab intestato ...’ | |
| Explicit: ‘... Ad contraria ex predictis de facili apparet responsio. Disputata fuit hoc questio per me Bartolum de Saxoferrato minimum legum doctorem in felici civitate Perusii anno Domini M.CCC.xliiii, xvii mensis Ianuarii me tunc ibi ff. Vetus ordinarie legente.’ | |
| [Signed and dated: Perugia, 17 Jan 1344.] |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| [Quaestio 4]. | |
| Incipit: ‘[P]ublicanus quidam emit a communi Perusii pedagium et omnes fructus et usufructus redditus et proventus qui percipientur et percipi poterunt per ipsum publicanum ...’ | |
| Explicit: ‘... ea lege § locavi et ff. de acquir. pos. l. si quis ante circa finem. Disputata fuit hec questio per me Bart. de Saxoferrato minumum legum doctorem etcetera’ | |
| [Signed, not dated.] |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| [Quaestio 5]. | |
| Incipit: ‘[A]dunantia generalis communis Perusii concessit prioribus potestatem et baliam ad certum tempus disponendi et ordinandi contrahendi et commune obligandi ...’ | |
| Explicit: ‘... quam intendo facere de l. si post mortem ff. quando ex fac. tuto etcetera. Disputata fuit hec questio per Bar. de Saxoferrato minimum inter legum doc.’ | |
| [Signed, not dated.] |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| [Quaestio 6]. | |
| Incipit: ‘[L]apus fuit captus et in carceribus positus auctoritate iudicis indebite et iniuste ...’ | |
| Explicit: ‘... fuit vis compulsiva ut dixi in solutione questionis. Disputata fuit hec questio per me Bar. de Saxoferrato minimum inter legum doc.’ | |
| [Signed, not dated.] |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| [Quaestio 7]. | |
| Incipit: ‘[M]ulier habens magnum patrimonium nupsit viro nulla dotis habita mentione ...’ | |
| Explicit: ‘... sic dico quod ex patientia longi temporis titulus non presumitur. Disputata per dominum Bar. de Saxoferrato egregium legum doctorem ff. Vetus legentem in augusta civitate Perusii, anno Domini M.CCC.xliii. die xxi. mensis decembris.’ | |
| [Dated Perugia, 21 Dec 1343] |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| [Quaestio 8]. | |
| Incipit: ‘[P]er Italiam communiter sunt statuta quod confessi maleficia mitius et negantes gravius puniantur ...’ | |
| Explicit: ‘... apparet responsum ad omnia contraria. Et sic est finis. Bartholus de Saxoferrato. Disputata fuit hec questio per dominum Bartholum de Saxoferrato minimum inter legum doctores in civitate Perusii. Anno Domini millesimo. CCC. l., die xxi., mensis decembris.’ | |
| [Dated Perugia, 21 Dec. 1350.] |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| [Quaestio 9]. | |
| Incipit: ‘[I]udex per imperitiam iudicavit contra ius litigantis a parte succumbente ...’ | |
| Explicit: ‘... ut C. de pig. l. pres. et ff. de evic. l. i. in p[rincipio] et l. Herennius § Gayus cum si. Disputata fuit questio ista per dominum Bartolum in civitate Perusii, anno Domini M.CCC.xlv, die x mensis februarii etcetera.’ | |
| [Dated Perugia, 10 Feb. 1345.] |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| [Quaestio 10]. | |
| Incipit: ‘[D]ebitor in diem cognovit sui creditoris hereditatem sibi fore delatam ...’ | |
| Explicit: ‘... Nota quod ipso allegante presumitur aditio secus si ipse contradicit, probatur et facit. C. de proba. l. sive possidetis per glo. et doctores etcetera.’ | |
| [Nothing is said about the time and date of the disputation.] |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| [Quaestio 11]. | |
| Incipit: ‘[H]abeo filium naturalem ex muliere cum qua poteram contrahere matrimonium extraneum heredem instituit ...’ | |
| Explicit: ‘... et sic non est legitimus talis filius seu filia et hec sufficiant. Istam questionem disputavit Bartolus in civitate Perusii, C. lege. etcetera.’ | |
| [Partially dated with reference to the lectureship: Perugia, while reading the Codex.] |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| [Quaestio 12]. | |
| Incipit: ‘[Q]uidam reliquit vel donavit aliquam rem monacho ea conditione et hoc pacto ut monasterio suo nullum ius acquiratur ...’ | |
| Explicit: ‘... tunc simpliciter monasterio non preiudicat, ut ff. de castrensi peculio, l. si forte facit quod no. in auc[tenticis] ut li. matri et avie. in principio et ibi per glo. etcetera. Disputata fuit hec questio per Bar. de Saxoferrato legum doctorem in civitate Perusii, anno domini M.CCC.lvi, de mense februarii.’ | |
| [Dated Perugia, Feb. 1356.] |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| [Quaestio 13]. | |
| Incipit: ‘[F]ilium adultum et quandocumque sine liberis decesserit per executores quos nominavit inter pauperes bona sua distribui mandavit ...’ | |
| Explicit: ‘... ut dictum est per hoc apparet r[espon]sum ad omnia argumenta contraria etcetera. Disputata fuit per dominum Bartolum de Saxoferrato in civitate Perusii, anno Domini M.CCC.liiii. die xxi. februarii.’ | |
| [Dated Perugia, 21 Feb. 1354.] |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| [Quaestio 14]. | |
| Incipit: ‘[I]udex maleficiorum super accusatione coram eo producta quosdam testes ab accusatore non productos neque nominatos ex suo officio contra accusatum examinavit ...’ | |
| Explicit: ‘... Disputata per me Bartolum de Saxoferrato actu Infortiatum legentem in civitate Pisarum sub anno Domini M.CCC.xli. die iii. mensis februarii etcetera.’ | |
| [Signed and dated: Perugia, 3 Feb. 1341.] |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| [Quaestio 15]. | |
| Incipit: ‘[S]tatuto civitatis cavetur quod quicumque interfecerit hominem in civitate vel in territorio capite puniatur ...’ | |
| Explicit: ‘... nam ex solo ordinamento non poterat oriri actio sive accusatio. Hanc questionem disputavit dominus Bar. in scholis domini Iac. Bu[trigarii], anno Domini MCCCxxxiii, sie xv decembris. Bar.’ | |
| [Signed and dated (partially with reference to lectureship): 15 Dec. 1333.] |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| [Quaestio 16]. | |
| Incipit: ‘[Q]ueritur utrum iudex debeat vel iuste decernere quod pupilla alatur per sponsum eius et ...’ | |
| Explicit: ‘... hoc non est verum ut no. per Inno. et Io. an. extra de resti. spoli. c. ex parte ubi vide preterea spoliatus est ea iusta, ut dictum est.’ | |
| [There is no indication of time and date of the disputation; the ending of this text and the beginning of the following are also missing.] |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| [Quaestio 17]. | |
| Incipit: ‘[I]ure municipali cavetur quod si aliquis percusserit de nocte debeat puniri in centum ...’ | |
| Explicit: ‘... et vide hanc materiam in l. denunciasse. § quit [sic] tamen ff. de adul. et in compendiosa de questionibus circa materiam probationum in tertia questione.’ | |
| [As above, there is no indication of time and date nor there is a sign of the passage between the texts of the disputations.] |
| Bartolus de Saxoferrato: | |
| [Quaestio 18]. | |
| Incipit: ‘[P]upillus cui erat extraneus pupillariter substitutus decessit post annum a morte patris nullo ei existente petito tutore a substituto vel a matre ...’ | |
| Explicit: ‘... Exemplum pupillo est substituta mater primo loco extraneus, secundo loco tunc si mater excludetur propter non petitum tutorem non excludetur substitutus, quia mortuo patre pupilli prima spes successionis non erat talis substituti, et sic ad eum non porrigitur, l. sciant.’ |
| [Editorial close] | |
| ‘Et sic est finis. Expliciunt disputationes domini Bartoli de Saxoferrato legum interpretis et sunt numero xviii.’ |
| [Editorial opening] | |
| ‘Incipit tractatus [sic] Bartoli de Saxoferrato qui sua scientia leges illuminavit. Et primo super constitutione extravaganti Ad reprimendum, quam suis glosis decoravit et xi coll. appellat. Sequitur Rubrica Quomodo in lese maiestatis crimine proce[datur].’ |
| ‘[H]enricus septimus divina favente gratia Romanorum imperator et semper Augustus. [A]d reprimendum multorum facinora...’’ | |
| Explicit: ‘... Datum Pisis iiii nonas aprilis regni nostri anno quinto scilicet M ccc xii’ | |
| [Dated: Pisa 2 Apr. 1312.] |
| [Preface] | |
| ‘[R]ubrica ista est magistraliter posita...’’ | |
| Incipit: ‘[A]d reprimendum primo ponit causam l[egis] condende ...’ | |
| Explicit: ‘... et ego plene dixi etiam de statutis in d. l. omnes populi in d. q. a quo tempore et cetera. dic ut ibi dixi.’ | |
| [Editorial close] | |
| ‘Explicit constitutio incliti imperatoris Henrici, glosata per Bartolum de Saxoferrato legum doctorem et civem Perusinum.’ |
| [Preface] | |
| ‘Qui sint rebelles rubrica. Hec rubrica est magistraliter posita quia supra dixi de modo procedendi ut imponantur pena per sententiam. Hic qui sunt rebelles quibus imponitur pena ipso iure.’ | |
| Incipit: ‘[Q]uoniam. Primo ponit dubium. Secundo rationes que movent principes ad decisionem ...’ | |
| Explicit: ‘... et hoc est utile per quasdam civitates que habent sua volumina statutorum non publicata manu notariorum, sed sunt diutius observata et istud datum est comuni ad hanc constitutionem et precedentem.’ | |
| [Editorial close] | |
| ‘Explicit apparatus famosissimi legum doctoris domini Bartoli de Saxoferrato super extravaganti ad reprimendum etcetera.’ |
| ‘Incipit tractatus minoricarum domini Bartoli.’ | |
| Incipit: ‘[M]inorum fratrum sacra religio fuit a Christi confessore Francisco in altissima paupertate fundata ...’ | |
| Explicit: ‘... Et plura alia possent queri que licet sint dubia propter statum fratrum minorum; tamen quia hec ad eos non pertinent: non est enim eorum commodum vel incommodum ideo ad presens opus non pertinet sed hec in aliis locis debitis sunt tractanda.’ | |
| ‘Explicit quartus liber et sic totum opusculum minoricarum per subtilissimum splendidissimumque illuminatorem iuris civilis Bartolum de Saxoferrato editum cuius anima requiescat in pace amen.’ |
| ‘Incipit tractatus de duobus fratribus.’ | |
| Incipit: ‘[I]ste tractatus in duas principales partes dividitur ...’ | |
| Explicit: ‘... sed quod Pamp. de dona. inter virum et uxorem l. utrum et Ia. de Are. in d.l. si pater de donatione. et cetera.’ | |
| ‘Explicit tractatus de duobus fratribus invicem habitantibus expositus per dominum Bartolum etcetera.’ |
| ‘Incipit tractatus domini Baldi de Perusio de duobus fratribus simul habitantibus.’ | |
| Incipit: ‘[P]rimo quero si filius impedit se circa personam patris ...’ | |
| Explicit: ‘... Item si unus frater expendit in edificiis habuistis de nego. ge. l. ex duobus in. p[rincipio].’ | |
| ‘Expletio Baldi super tractatu de duobus fratribus simul habitantibus etcetera.’ |
| ‘Incipit tractatus de Tyrania [sic] etcetera.’ | |
| Incipit: ‘[P]rimo questo unde dicatur tyrannus et dicitur a Tyro grece latine fortis sive angustia: unde fortes reges tyranni vocabantur ...’ | |
| Explicit: ‘... An autem in vicinia vel certa parte civitatis posset esse tyrannus supra dixi et cetera.’ | |
| ‘Explicit tractatus de tyrannia domini Bartoli de Saxoferrato et cetera.’ |
| ‘Incipit tractatus Represaliarum etcetera.’ | |
| Incipit: ‘[R]epresaliarum materia nec frequens nec quottidiana erat tempore quo in statu debito Romanum vigebat imperium ...’ | |
| Explicit: ‘... si passus est iniustitiam petat a terra sua represalias more legitimo alias sua auctoritate non potest exercere etcetera.’ | |
| ‘Explicit tractatus represaliarum editus a domino Bartolo de Saxoferrato legum doctore Perusino etcetera.’ |
| ‘Incipit tractatus de insigniis et armis.’ | |
| Incipit: ‘‘[H]orum gratia de insigniis et armis que quis in vexillis et clypeis portat ...’ | |
| Explicit: ‘... Unum tamen scias quod licet arma sua et insignia sua posset in terra sculpere vel depingere; tamen arma alicuius domini sui vel maioris non licet in terra sculpere vel pingere. ut C. ne li. signi. salva Christi etcetera in rubro et nigro etcetera.’ | |
| ‘Hunc tractatum de insigniis et armis editum a domino Bartolo de Saxoferrato publicavit post mortem dicti domini Bartoli dominus Ny. Alexandri legum doctor generque suus octavo die Ianuarii.’ |
| ‘Incipit tractatus de alimentis’ | |
| Incipit: ‘[T]ractaturus de alimentorum materia quia alimenta deberi contigit tam ex iure naturali quam ex iure sanguis et affectionis ...’ | |
| Explicit: ‘... Ultimo quero an alimenta sint prestanda de pecunia redacta ex venditione rerum an ex fructibus earundem; dic quod ex fructibus debent alimenta prestari ut l. iii. § modum. ff. ubi pu. edu. debe. et ff. ad Trebel. l. Imperator in fi. etcetera.’ | |
| ‘Explicit tractatus super alimentis editus per dominum Bartolum de Saxoferrato excellentissimum legum doctorem etcetera.’ |
| ‘Incipit tractatus questionis ventilate coram dominum nostro Iesu Christo inter Virginem Mariam ex una parte et dyabolum ex altera parte et cetera.’ | |
| Incipit: ‘[N]ostis fratres carissimi Sathanas proditoria ministeria inde procuravit et ipse Iudas magistrum suum prophetam qui filium Dei se dicebat morti tradi fecerit, nostis etiam qualiter genus humanum ab ortu ...’ | |
| Explicit: ‘... Tunc angeli videntes hoc et chorus celestis ceperunt alloqui Virginem gloriosam dicentes: Salve Regina mater misericordie vita dulcedo et spes salve etcetera.’ | |
| ‘Explicit processus et tractatus questionis ventilate coram domino nostro Iesu Christo inter Virginem Mariam advocatam humani generis ex una parte et diabolum contra genus humanum ex alia parte compositus et compilatus per eximium legum doctorem dominum Bartolum de Saxo ferrato civem Perusinum, cuius anima requiescat in pace amen.’ | |
| [The guide letter in the incipit is incorrectly h.] |
| ‘Incipit tractatus bannitorum et cetera.’ | |
| Incipit: ‘[P]rimo videamus utrum bannitus equiparetur damnato ultimo supplicio vel ad bestias ...’ | |
| Explicit: ‘... Et hec de materia bannitorum dixisse sufficiant, que licet vera mihi Bartholo videantur: scribo tamen ut aliis materiam investigandi tribuam et ut materia quottidiana minus bene intellecta lucem veritatis assumat etcetera.’ | |
| ‘Explicit tractatus bannitorum editus per dominum Bartolum de Saxoferrato legum doctorem famo[sissimum].’ |
| ‘Incipit tractatus de citatione etcetera.’ | |
| Incipit: ‘[Q]uia ut dicitur in auc. offeratur C. de litis contest. offerendus est libellus reo qui ad iudicium vocatur ...’ | |
| Explicit: ‘... nam prima lex loquitur in dilatoria que sententia exerceri non potuit. ut ibi no. etcetera.’ | |
| ‘Explicit tractatus de citatione compositus per exclentissimum [sic] legum doctorem dominum Bar. de Saxoferrato civem Perusilnum [sic] etcetera.’ |
| ‘Incipit tractato de falcone domini Bartoli.’ | |
| Incipit: ‘[C]omes Guido de Blancardo cum ivisset venatum amisit falconem ...’ | |
| Explicit: ‘... et non aquilia ut probatur per dictum § Celsus etcetera.’ | |
| ‘Explicit tractatus de falcone etcetera.’ |
| ‘Incipit tractatus copule et coniunctionis secundum Bartoum.’ | |
| Incipit: ‘[C]oniunctio que. Tria operatur adducit repetit et coniungit ...’ | |
| Explicit: ‘... contraria tunc distinguit l. coniunctione, de ver[borum] significatione et l. que usu. eo ti.’ | |
| ‘Explicit tractatus copule et coniunctionis.’ |
| ‘Incipit tractatus dictionum domini Bartoli de Saxoferrato etcetera.’ | |
| Incipit: ‘[D]ictio ubi includit probationem ff. de act. et obli. actionum dic ut ibi et per Dy[num de Mugello] ...’ | |
| Explicit: ‘... de usu et solet notari in l. illud C. de sacrosanc. ec. tetigi in l. si costante ff. so. ma.’ | |
| ‘Explicit tractatus dictionum editus per dominum Bartolum etcetera.’ |
| ‘Incipit tractatus De fluminibus seu Tyberiadis domini Bartoli.’ | |
| Incipit: ‘[T]iberiadis est regio iuxta flumen Tiber[is] constituta ...’ | |
| Explicit: ‘... ipsi enim centrum circuli anterioris et exterioris volvant ergo circulariter et habebis grossiciem vegetis et cetera.’ |
| ‘Incipit tractatus de insula domini Bartoli.’ | |
| Incipit: ‘[P]ost tractatum de alluvione super est ut de insula videamus ...’ | |
| Explicit: ‘... nec potest dici quod sit inferior pars certe partis fundi, quia hic consideatur fundus tanquam unum totum et dictum est, et per predicta multas potes dirimere questiones etcetera.’ | |
| ‘Explicit tractatus de insula domini Bar. de Saxoferrato legum doctorem famo[sissimum].’ |
| ‘Incipit tractatus de alveo domini Bar.’ | |
| Incipit: ‘[S]uperest ut de alveo dicamus sequentes ordinem quem iurisconsultus secutus est ...’ | |
| Explicit: ‘... Item contra ff. qui mo. usufruct. amit. l. cum usufructus in principio So. eodem modo et ita dicit glo[sa] super hac l[ege] Deo gratias.’ | |
| ‘Finis tertii tractatus de alveo etcetera do. Bar.’ |
| ‘Incipit tractatus de iurisdictione editus per dominum Bartolum de Saxoferrato.’ | |
| Incipit: ‘[P]rimo igitur Circa in iurisdictionem sciendum est quod iudex ordinarius vel delegatus statim quod fines sue potestatis excedit nihil agit ...’ | |
| Explicit: ‘... ut dictum; dicunt enim in aliis provintiis iudicem de consuetudine observare contrarium.’ | |
| ‘Finis tractatus de iuridictione. Bartoli’ |
| ‘Casus in quibus citatio non valet secundum Bartolum.’ | |
| Incipit: ‘Quando in angusta tempora v. q. ii. c. i. Quando non exprimatur causa quare sit citatus v.q.ii. c. ultimo. Quando minus maturatur per petitorium ut extra de do. et contu c. i ...’ | |
| Explicit: ‘... Sciendum tamen est quod si citatio nulla est et citatio non defenditur proceditur ut ff. iud. sol. l. si reus et hii casus no. iii. q. ii. c. si episcopus.’ | |
| ‘Finis casuum in quibus citatio non valet secundum Bar.’ |
| ‘Incipit ritus iudiciorum ad practicam per Bar. de Saxoferrato alias dicitur tractatus que debent servare iudices in cognitionibus et decisionibus cause Bar.’ | |
| Incipit: ‘[M]emorie iudicis. Qui in tribunali quolibet preotest occurrunt infrascripta servanda circa decisionem et cognitionem causarum quarumlibet ut in eis ordinate procedat ...’ | |
| Explicit: ‘... Et omnia quia victus et confessus non auditur appellans secus victus tamen. Nam ipse talis bene appellat ut C. qua ap. non recip. l. observare et dic ut ibi no. in textu et in glosa. Bar.’ | |
| ‘Explicit tractatus ritus iudiciorum ad practicam per Bar.’ |
| ‘Incipit tractatus de Arbitris per Bar.’ | |
| Incipit: ‘[T]ractaturus de arbitris primo videndum est quis possit esse arbiter, et est sciendum quod potest esse homo liber, paterfalimias et filiusfamilias, integre fame ...’ | |
| Explicit: ‘... de consuetudine autem talis renunciatio et tale pactum nihil operatur quod no.’ | |
| ‘Explicit tractatus de arbitris editus per dominum Bartolum de Saxoferrato doc. legum famo.’ |
| ‘Incipiunt differentie inter ius canonicum et civile secundum Bartolum et cetera.’ | |
| Incipit: ‘[O]pus itaque presens in quattuor [sic] partes conabor dividere ...’ | |
| Explicit: ‘... Iure canonico vero aliter invenitur iustitia suadente xvii, q. iiii, quisquis et xii, q. cum devotissimam; et hec de istis dicta sufficiant. Amen.’ | |
| ‘Expliciunt differentie inter ius canonicum et civile secundum Bar. de Saxoferrato eximium legum doc.’ |
| ‘Incipit tractatus de gelphis et gebelinis domini Bar. de Saxoferrato.’ | |
| Incipit: ‘[I]sta cum circa litteralem expositionem scripsissem ...’ | |
| Explicit: ‘... quod dicitur de gentili qui noviter venit ad fidem xlviii. di. per totum.’ | |
| ‘Explicit tractatus de gelphis et gebellinis secundum dominum Bartolum de Saxoferato [sic].’ |
| ‘Incipit tractatus de regimine civitatis secundum Bartolum de Saxoferato [sic]’ | |
| Incipit: ‘[Q]uia hoc est ultima pars Tiberi et sic in urbe Romana que caput est mundi. Ideo circa modum regendi civitatem aliquem videamus ...’ | |
| Explicit: ‘... Sed de facili in tirannidem unius deducitur, hoc enim de facto sepius vidimus, hec etiam permissio divina est cum scriptum sit qui regnare facit hipocritam propter peccata populi Iob. xxxiiij c. et quia hodie Italia est tota plena tirannis et cetera.’ |
| ‘Incipit tractatus presumptionum per dominum Bartolum de Saxoferrato.’ | |
| Incipit: ‘[P]resumitur contractus simulatus sine aliqua probatione istis casibus ...’ | |
| Explicit: ‘... Presumitur divisio inter fratres q[uando] stant separatim videlicet unus ab altero per annos x inter presentes et xx. inter absentes, ut nota glo. in l. penul. C. communi dividum etcetera. Bartolus ll.’ |
| ‘Incipit tractatus de carceribus Bar.’ | |
| Incipit: ‘[I]n Cristi [sic] nomine amen. Quia legum precepta sunt principaliter inventa ne pauperes persone molestis afficiantur ...’ | |
| Explicit: ‘... unum tamen hic in fi. dico quod si aliquis creditor fecerit suum debitorem incarcerari et debitor non sit solvendo ita quod non possit se sustentare quod creditor tenetur ipsum alere in carceribus; et istud tenet do. Rai. de Forlivio in l. iudices C. de epis. audi. Et sic est finis. Unde Deo optimo sint laudes infinite. Amen. etcetera.’ |
| ‘Incipit tractatus de percussionibus ex quibus moritur quis ex intervallo an ex illis mortuus dicatur. Per do. Bar.’ | |
| Incipit: ‘[S]uper hoc frequenter materia dubitati. emersit ...’ | |
| Explicit: ‘... sed tamen d[ebet] pena mitigari ex quo non fecit animo occidendi, ut in d. § divus et l. lege § cum quedam secundum Odof. Bar. ll.’ |
| ‘Ordo iudicii Bar.’ | |
| Incipit: ‘[H]ec sunt que in iudiciis frequentantur et fiunt ...’ | |
| Explicit: ‘... reus vincit l. qui accusare et de edendo etcetera. Bartolus.’ | |
| ‘Finis huius opusculi de ordine iudiciorum secundum Bartolum’ |
| ‘Tractatus quomodo et qualiter probetur mors secundum Bartolum.’ | |
| Incipit: ‘[M]ortuum hominem dixit qualiter causa reddatur excitandum est ...’ | |
| Explicit: ‘... reus vincit l. qui accusare et de edendo etcetera. Bartolus.’ |
| ‘Tractatus successionum ab intestato secundum Dynum.’ | |
| Incipit: ‘[Q]uoniam ab intestato successionum materia in corpore iuris videtur esse dispersa tam in textu quam in glossa ...’ | |
| Explicit: ‘... Hodie autem predicta differentia est sublata ut in predictis aperte cavetur. Di de Musello excellentissimus doctor.’ |
| Incipit: ‘[T]estimoniorum usus frequens est et necessarius ...’ | |
| Explicit: ‘... ille vero qui ultimum terminum attingit ille dicitur diligentissimum etcetera.’ |
| ‘Circa materia testium per dominum Baldum de Perusio. Hic attende quam plura.’ | |
| Incipit: ‘[S]ed iudex. Ista dictio sed adversatur et corrigit ...’ | |
| Explicit: ‘... Et ista colliguntur ex dictis Bar. in dicta l. eos etcetera.’ | |
| ‘Et sic est finis.’ |
| ‘[T]ractatus ad reprobationem testium compositus per Jacobum Egidii utriusque iuris doctorem.’ | |
| Incipit: ‘Incipit doctrina ad reprobandum testes. Et in primmis reprobantur per Innocentium papam ...’ | |
| Explicit: ‘... et testes debent omni suspitione carere,;. ticium in prin. ff. de testi.’ |
| ‘Circa eandem materiam testium vide hic aliqua per dominum Nellum de Sancto Geminiano.’ | |
| Incipit: ‘[Q]uia testium materia amplissima est et diffusa et per multos tractatur doctores diffuse ...’ | |
| Explicit: ‘... Et subsequenter ponit argumentum quod si unus testis probat veritatem ipse idem et alius probat fama quod commixtis his probationibus sif efficax peobatio facta in causa civili per glo. que est in l. iii. § divus ff. de testi.’ |
| Incipit: ‘[D]e publicatione testium videndum est. Nam post examinationem sunt testes publicandi ...’ | |
| Explicit: ‘... Quid autem si testis qui deponit falsum excuset quod notarius aliter scripsit quam ipse dixit, vide in spe. de teste. § i. v. sed pone ecce iudex.’ |
| [Table of contents] | |
| ‘Sequitur tabula huius voluminis’ | |
| Incipit: ‘Primo habetis Consilia excellentissimi legum doctoris domini Bar. de Saxoferrato quorum in numero sunt ccxlv. prout in principio huius voluminis continentur secundum ordinem. Secundo habetis Disputationes eiusdem prout post consilia reperietis in eodem volumine secundum ordinem. Tertio habetis Tractatus eiusdem prout post disputationes reperietis in eodem volumine secundum ordinem infrascriptum: Tractatus extravagantis ad reprimendam ...’ | |
| Explicit: ‘... De publicatione testium.’ |
| Colophon: ‘Finis Consiliorum Disputationum necnon Tractatuum domini Bar. de Saxoferato [sic] legum doctoris excellentissimi impressorum Venetiis per Iohannem de Forlivio et Gregorium fratres. Anno domini M.cccc.lxxxv. die vii. Marcii.’ | |
| [Registrum.] | |
| [[Device of the printers in red on f. u9v.]] |
