| A1va | Angelus Britanieus Ioanni Luce de Pontremulo Iure consulto in gymnasio Ferrariensi publice legenti. Salutem Plurimam dicit. | Arbitror te inscium non esse in nostra florentissima urbe Brixia: Baldi Perusini Iurisconsulti celeberrimi consilia hoc anno impressa fuisse in quibus sive correctoris incuria sive impressorum quod credibilius est negligentia qui ut scis non modo litteras et syllabas invertere sed et dictiones immutare et verbum per verbo ponere plurimaque ommitere quibus deficientibus auctorum sepe non percipiuntur sensa tot errata inveniebantur ut ex maiore voluminis parte nullus prorsus elici potest sensus. Consilia etiam plurima inerant que non sine auctoris iniuria in duas et plerumque tres divisa erant partes. Itaque quum omnes fere huiusce nostre civitatis iurisconsulti qui non minus habentur ingenio quod doctrinam insignes in bibliotecam nostramque omni librorum supellectile en referta se conferrent librumque in manus sumerent diligenterque evolverent aniadverrere ut sunt doctissimi codicem mirum immodum depravatum ut nullus multis in locis haberi potest sensus. Qui omnes fere communi quodam consensu ut et maiestati tanti auctoris qui non minus doctrina quod sapientia non solus quum etatis nostre se et prisce scriptoribus certare potest, et ut universis huiusmodi studia saluberrima complectenctibus consuluerent hortati sunt me ut opus rursus curare diligenti castigatione et corretione imprimendum. Statuens igitur eorum voluntatibus qui rem sane non minu utilem quod dignam poscerent obsequi operam dedi ut aliunde alia consiliorum exemplaria habuerent. Que quum proxime impressis collana quod graviter in illis peccatum esset patefecerunt. Adhibita igitur solerti diligentia plirimi ex iurisconsultis huiusce amplissime civitatis nostre doctissmi ita castigare, ut in toto opere nulla ssit nunc persus menda. Centum insuper et septuaginta octo consila ex diversis locis conquisita que in aliis non reperiuntur sunt addita. Que quanti seseda sint ne no est qui non intelligat et si omnia sunt hec tamen posteriora utpote graviori etate elucubrata pluris omnino sunt facienda. Nemo eius est qui id perfectius non iudicet habendum quod etate senili et iam longo rerum usuperitiorequis fecerit quod iuvenili. Preterea tabula totius voluminis tanta industria et diligentia est digesta et ordinata ut ali quid iquirere volentibus non multus sit adhibendus labor. Ita ut sperem me omnibus huiusce facultatis studiosis rem non minus utilem ut quod gratam fecisse. Non n. solum (?)decorosum se et perniciosus omnibus futurm erat si tanti erroris prepagatio ad posteros nostros pervenieret. Hec ad te Ioan. Lu. scribenda putavi quod mihi exploratum erat hunc laborem industriamque (?) tibi fore gratissimam utpote qui in huiusmodi verseris studis et ita verseris ut omnium indictio acutissime possis omnes Iuris nodo solvere. Librum igitur tanquam mee in te singularis benivolentie testem accipies persuadebis que tibi te uno mihi carius esse nihil quem breviter spero videbo. Interea operam dabis ut valeas meque mutuo ames. Amen. |
| A1vb | Francisci Bartoli Causidici ad Lectores Carmen | Baldus ego interpres iuris quo Sanctior unque | Nemo fuit similem secula nulla ferent. | Sed latuit pars magna mei modo prodiit et me | Dilacerat seu pressor et usque ferit. | Vulnera mille tulit miserum mancumque reliquit | Ut me non nosces | qui tibi notus eram. | Excepit me, me mihi reddidit Angelus ille | Hospitium doctis Bibliopola viris | Alta cicatrices ostendunt vulnera sed tu | Ne dubita defit pars michi nulla mei. | Grates semper agam quisquis mihi fidus amicus | Ipse redentori premia digna feres. | Ad lectorem Marci Picardi Carmen. | Quisquis amas veterum leges et enigmata Iuris | Nosce cupis me, me Doctor ubique legas. | Nam tibi sum fidus certo moderamine legum | Interpres Baldus, quem fora summa colunt. | At si forte roges, tandem quid Balde sub auras | Rupisti in tenebris cum miser ante fores. | Expediam brevibus, iam me manus impia diri | Pressoris, feriens velnera seva tulit. | Hei mihi mille locis fueram laceratus ubique | Mancus, inops, utilis, thureque dignus eram | Angelus at mira motus pietate verendum | Reddidit arte mihi Bibliopola decus. | Quare si quis erit qui me sibi vendicet, idem | Emendatori premia iusta erat. |
| A2ra | Tabula prime partis |
| Incipit: ‘Abbas non possit concedere monaco ingredienti monasterium ...’ |
| b6rb | Explicit: ‘... In Ipothecaria qui preferantur con. 444 per totum inci. Statutum civitatis ’ |
| Colophon: ‘Excellentissimi Monarche domini Baldi Perusini super quinque voluminibus consiliorum suorum emebndatissima atuque correctissima tabula cum rubricariis omnibus per ordine novissime impressa. Maxima cura atque ingenio Angeli et Iacobi fratrum de Britannicis Idibus Iunii 1491. Venetiis feliciter explicit. | Verum siquid in littera D. et maxime super titu is dotis et donationis in quarta parte invenire volentibus deerit. Id totus post quartam tabule P. immediate subsequentis oculis subiicietur. | Item si quid in littera I. etiam deerit id etiam totum i littera y super tribus partibus tantum invenietur. ’ |
| i1ra | Angelus Britannicus Ioanni Luce de postremulo iureconsulto in studio Ferrarensi publice legendi. S. P. D. | Ioannes Anto. Zaneta Brixia iurisconsulto sapientissimus Baldi Peru. consilia (?) quibus ad te superiore seripseras epistola summa cum diligentia et fide correxerat sperans perfecto ex tanto labore ingentem sibi gloriam comparaturum verum tanta impressorum incuria et negligentia impressa fuere ut quum is in manus unum sumpsisset volumen animadverterit nullam ee paginam que erroribus non scateret, ita ut si diligenter examinetur plura sint quod vinti milia errata, que ut ad te scripsi et videre poterist fuere in hac nostra (?) impressione ad unguem castigata. Sed quod omnium est maximum deprehendit id etiam est enim vir qui non minus ad omnia est perspicax quod doctus, quingentas rubricas tabule esse (?) ab illis impressoribus preteritas quas ipse diligentium scripserat. Quod negligentia ne qua plurimum peccare consuevere impressores, factum sit an lucri cupiditate quod consequuntur si opus breviatur an operis edendi festinatione incertum est. Hoc unum scies his nostris consiltiis que correctissima sunt illas quingentas rubricas operas ipsius Ionnes Zanete viri sane eminentissime nostrisque studiosi commendationem omnium huiusmodi studiis vacantium esse additas. Hec scire volui cui omnia mea dicata esse volo. Vale me tibi trado atque commendo. |
| [Additiones to the tabula] |
| Incipit: ‘Actio an competat ex prima sententia an ex ...’ |
| l8ra | Explicit: ‘... Viso puncto suprascripto cum dubiis 175’ |
| Colophon: ‘Principia Consiliorum Excellentissimi utriusque iuris ac veri Monarche domini Ba. Perusini, Super quinque voluminibus novissime impressis per Angelum et Iacobum de Britannicis fratres ad utilitatem studentium et ea invenire volentium feliciter expliciunt. ’ |
| [In pencil] |
| Consilia nr. 20090. |
| a2ra | Incipit prima pars consiliorum preclarissimi et excellentissimi iuris utriusque interpretis et domini permodum ingenii doc. d. Bal. de Perusio ut quemadmodum secundo loco dillocidioribus litteris impressorum ista secundo loco diligentissime accuratissimeque castigatorum atque emendatorum exceptis quidem atque exceptis ex eis quod pluribus erroribus qui negligentia atque incuria priorum Impressorus illis inferti erant habita prins diligenti collatione cum elegantissimo exemplari novissime in his regionibus reperto. |
| [In red] |
| An in feudo concesso alicui pro se et heredibus suis masculis et seins ex eo descendentibus preferat quo ad successionem nepos ex filia nepotibus ex filio et concludit. Consilium primum. |
| Incipit: ‘In Christi nomine Amen. Dominus Iordanus fuit investitus de quodam feudo ...’ |
| p8rb | Explicit: ‘... et C. de servis fugitivis l. cum servum per glo. et Ci. et C. de novat. l. iii et q(?) non ff. de pac. l. si cum emptore. Ego Baldus.’ |
| Colophon: ‘Magni atque excellentissimi Ignenii domini Baldi Perusinensis iuris cesarei pontificiique professoris ac interpretis fere divi. Consiliorum prima pars finit. Que uti clarioribus litterarum caracteribus, sic iustissimo castigatissimoque exemplari novissime reperto et collato per nos Angelum et Iacobus de Britannicis fratres Venetiis impressa est anno a natali cristiano 1491. Novis februarii. Ad laudem onipotentis Dei et reibus glosissime virginis Marie Matris.’ |
